Michniów – Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich

W gminie Suchedniów w województwie świętokrzyskim przy drodze wojewódzkiej 751 znajduje się oddział Muzeum Wsi Kieleckiej. W brutalistycznej bryle prezentowana jest poruszającą wystawa.

Pacyfikacja Michniowa

12 lipca 1943 roku nad ranem siły niemieckie otoczyły Michniów. Rozpoczęły się aresztowania, grabież i mordowanie mieszkańców. W trakcie 11-12 godzin pacyfikacji zginęły 102 osoby – 95 mężczyzn, 5 dzieci i 2 kobiety. 23 mężczyzn zastrzelono, pozostałych zamknięto w stodołach i spalono żywcem. Wszystkie kobiety i dzieci zginęły od kul lub pchnięć bagnetów.

W nocy z 12 na 13 partyzanci z AK pod dowództwem por. Jana Piwnika Ponurego przeprowadzili akcję odwetową. Zatrzymano niemiecki pociąg, strzealno do pasażerów wagonów oznaczonych jako nur für Deutsche. Pozostawiono napis Zemsta za Michniów.

Następnego dnia Niemcy ponownie wkroczyli do wsi. Mordowano wszystkich bez względu na wiek i płeć. Domy i zabudowania spalono, wieś przestała istnieć.
Obecne badania mówią o 204 ofiarach dwudniowej pacyfikacji – 102 mężczyzn, 54 kobiety i 48 dzieci. 29 osób aresztowano, z których 7 straciło życie w obozach koncentracyjnych.

Po pacyfikacji wsi Michniów wzdłuż toru kolejowego członkowie suchedniowskich Szarych Szeregów ustawili tablice z napisami Waffen SS haben hier in Dorf Michniów 200 Männen, Frauen und Kinder ermordet uns dises Dorf verbant oraz Deutsche Katyń.

Ocena prawno-arna działania Niemców w danich 12 i 13 lipca 1943 roku jest jednoznaczna. Skierowana przeciwko ludności cywilnej była zbrodnią wojenną i zbrodnią przeciwko ludzkości.

Michniów stał się symbolem martyrologii polskich chłopów w czasie II wojny światowej .

Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie

Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie projektu Nizio Design Interntional zostało otwarte 12 lipca 2021 roku. Beton z odciśniętymi słojami drewna, niezwykła forma, mocna, przejmująca wystawa. Celem muzeum w Michniowie jest upamiętnienie 817 polskich wsi spacyfikowanych w czasie II wojny światowej.

Dzięki odstępom między kolejnymi segmentami muzeum do środka dostaje się światło. Beton poddano oddziaływaniu warunków atmosferycznych – widać ślady nacieków wody i kurzu.

Pieta Michniowska

W 1993 roku podczas obchodów pięćdziesiątej rocznicy pacyfikacji Michniowa odsłonięto pomnik Pieta Michniowska projektu Wacława Staweckiego. Rzeźba przedstawia kobietę w regionalnym stroju podtrzumującą cało konającego syna.